Laat de mindset open zijn, zodat een nieuwe werkelijkheid kan ontstaan. Een verschuiving van het momentane paradigma. Ik citeer Harmon (1970): 'Paradigma is het begrip dat we nodig hebben om fundamenten aan te wijzen. Veranderingen op het niveau van de paradigma's -zogenaamde 'paradigma shifts'- zijn altijd ware grondverschuivingen. Paradigma's gaan immers over 'the basic way of perceiving, thinking, valuing, and doing associated with a particular vision of reality'.

'Alle wetenschap is ervaringswetenschap, alle theorie is ondergeschikt aan de waarneming, één enkel feit kan de macht hebben een heel systeem te doen vallen' - van Eeden
 

Paradigma's zijn de brillen waarme we naar de werkelijkheid kijken; zij bepalen wat we wel en niet zien. Capra (1996) spreekt van 'a constellation of concepts, values, perceptions and practices shared by a community, which forms a particular vision of reality that is the basis of the way a community organizes itself'.

Of om het met woorden van Van Havere anders te zeggen: 'We leven in een tijd waarin ieder van ons uitgedaagd wordt om individueel én samen ons collectief bewustzijn te verruimen, en daarmee gepaard gaand, onze kijk op de werkelijkheid te verbreden. De geschiedenis heeft ons geleerd dat dit veelal gepaard gaat met veel tumult, onrust en weerstand, omdat verandering inhoudt dat je oude overtuigingen niet meer lijken te werken. In dat geval spreken we over een paradigmaverschuiving'.

Paradigmaverschuivingen kunnen van toepassing zijn op onderwijs, wetenschap, maar ook op jezelf. Als er dingen gebeuren die niet meer stroken met je wereldbeeld dan is het tijd om je wereldbeeld bij te stellen. Een grote uitdaging voor de wetenschap die zich preferentieel openstelt voor alles maar dan ook alles wat we niet begrijpen kunnen, ook het meest raadselachtige. De liefde, onzegbaar nabij. Het zweven, onzegbaar anders. En waarom ook niet al die rare dingen waar zoveel boeken over verschijnen maar geen enkele wetenschappelijke theorie mee lijkt samen te vallen. De kracht van het gedacht, het leven na de dood, de filosofie van de chakra's, de vele alternatieve geneeswijzen,...

Het zal wel mijn wetenschappelijke scholing zijn die me weerhoudt van klakkeloos voor wààr aannemen van esoterisch getinte filosofieën. Anderzijds is het net mijn wetenschappelijke ingesteldheid -het willen begrijpen hoe de wereld in mekaar steekt- die me telkens weer verwonderd aan het lezen zet elke keer ik weer eens bots op een ander wereldbeeld dat het mijne in vraag stelt.

Op een dag, daar ben ik zeker van, ontstaat er een nieuw paradigma, dat hedendaagse tegenstrijdigheden samenbrengt. Dat paradigma verzinnen, dàt moet gewoon de max zijn. Bestond er maar zoiets als een paradigma-instituut, waar talloze tegenstrijdigheden gemixt konden worden tot fantastische innovaties die zouden leiden tot gezonde mensen, gezonde interacties en een gezonde planeet.